Spotkania z kulturą tradycyjną – grudzień 2017

Zapraszamy na spotkania w grudniu

Stworzymy grupę kolędniczą!:)

1 XII 2017. Kolędy Polesia

18:00 Opowieść o zwyczajach kolędniczych

Skąd się wzięło kolędowanie? Od co najmniej 2500 lat zwyczaj ten rozwijał się i wzbogacał łącząc motywy ludowe (różnych ludów) z religijnymi (różnych religii).

Jak to zwykle bywa, niektóre regiony izolowane gograficznie, czy też z innych powodów odporne na modernizację, zachowały tradycję ludową w jej dawnej postaci, postaci bliższej czasom pradawnym, czasom językowej i kulturowej wspólnoty słowiańskiej.

Jednym z takich regionów jest Polesie, położone na bagnach, dziś pomiędzy 4rema państwami.

19:00 Spotkanie z kolędami Polesia

Pieśni Polesia charakteryzuje pewna pierwotność.

Dziś często jak śpiewają chóry, to wszystkie głosy śpiewających zlewają się w jeden. Nawet w polifonicznych stylach śpiewania pieśń jest jednością podporządkowaną naczelnym prawidłom harmonii. Często taki styl śpiewania rozwija się także na wsi, pod wpływem muzyki poważnej czy też muzyki sakralnej.

Natomiast w pieśni tradycyjnej bardzo ważny jest tembr głosu, elementy improwizacji, żywej interakcji pomiędzy śpiewającymi.  Rozwija się ona w zróżnicowanych regionalnie stylach wykonawczych, zbliżonych wszakże do siebie naturalnym sposobem emisji głosu.

Dlatego w tym roku spoktanie z kolędą wschodniosłowiańską poświęcimy właśnie pieśniom z Polesia.

Najpiękniejsze i najbardziej wymagające.


 8 XII 2017. Bałkańskie warsztaty kolędnicze

17:00 Warsztat maski kolędniczej

Jest taka noc, kiedy – jak mówią – zwierzęta przemawiają ludzkim głosem.

Po domach chodzą kolędnicy, by w zamian za bardziej lub mniej skromny poczęstunek podzielić się dobrą nowiną i jeszcze lepszą wróżbą.

Chodzą przebrani za zwierzęta, jak bocian, niedźwiedź, koza, tur. Teraz już tylko przebrani, kiedyś wiedli je z sobą.

Często ubierają maski.

Maska kolędnika przenosi go niejako w inny wymiar, czyni symbolem czegoś większego, czego jest tylko emisariuszem.

Także przodków którzy – pono – patrzą na nas z góry.

A wiadomo że w kontaktach z duchami maska nie zawadzi.

 

Maska jest bardzo częstym elementem stroju kolędniczego, w całej Słowiańszczyźnie a także i poza nią.

Na Bałkanach tradycja maskowania jest bardzo żywa

Zamaskowani kolędnicy nazywają się Kukierzy

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kukierzy

 

Zapraszamy na warsztaty rękodzielnicze

Będziemy robić sobie maski

Przy akompaniamencie opowieści i dawnych pieśni z Bałkanów

Zapisy z biblioteka.slezanska@gmail.com

 

19:00 Warsztat kolędy bułgarskiej

Narodził się chłopiec.

To cud

To coś, o czym chce się śpiewać.

Zapraszać gości.

Przyszli goście – kolędnicy.

Przyszli goście – od Sołunia.

Jak Cyryl i Metody

Jak wędrowcy, którzy stanęli nad kołyską Siemowita

By  związać jego dolę ze swoją, by – niczym parki – podarować mu los.

 

W tradycyjnych kolędach bałkańskich łączą się wątki bożonarodzeniowe, historyczne, postrzyżynowe i ogólnoludzkie.

Zapraszamy do nauki i śpiewania kolęd z Bułgarii

15 XII 2017. Z Gwiazdą. Spotkanie z opowieścią, rękodziełem i kolędą polską

17:00 Warsztaty rękodzielnicze: gwiazda

Boże Narodzenie to czas szczególny

Rodzi się nowe słońce

Rodzi się nowy rok

Bóg się rodzi

Astronomia jest jakby bliżej człowieka

Kiedyś słońce  księżyc i gwiazdy w trójkę byli podstawą pomiaru upływającego czasu. Ale także drogowskazem w ziemskiej wędrówce. Czy to mędrcy czy to królowie podążali za ich wskazaniami niby za przenośnym drogowskazem – który zawsze nad głową – by pokłonić się Narodzonemu.

Podobnie teraz wędrują kolędnicy trochę na pamiątkę, a trochę też i po to, by robić to samo co oni, by powtórzyć ich gest – bo dobre rzeczy na tym świecie warto powtarzać. Wędrują z pieśnią na ustach, jako że pono kto śpiewa ten modli się po trzykroć.

Gwiazda kolędnicza to symbol Gwiazdy Betlejemskiej, wyznaczającej drogę do miejsce narodzin Jezusa. Jest to obowiązkowy atrybut kolędników. Podczas warsztatów będziemy budować gwiazdę, taką, jakiej kiedyś używano.

Prosimy o przyniesienie ze sobą, w miarę możliwości, kolorowych kartek, bibuły i innych materiałów, które wykorzystamy.

Prowadzenie warsztatów rękodzielniczych: grupa “Baby śpiewają”

Zapisy: przyspiewka@gmail.com


19:00 Warsztaty wokalne

Podczas warsztatów będzie można zapoznać się z historią kolędowania w Polsce oraz dowiedzieć się, czym kolęda była kiedyś i kiedy zaczęła nawiązywać do Biblii. Poznamy bardzo stare kolędy życzące, późniejsze kolędy nawiązujące do Biblii, jednak nieznane powszechnie i nie śpiewane obecnie w kościołach oraz nauczymy się krótkich rymowanek na szczodraki. Zapoznamy się też ze zwyczajami i przesądami okresu okołobożonarodzeniowego, w które wierzono dawniej i na Roztoczu wierzy się w nie do dziś.

Warsztat kolęd polskich poprowadzi Aleksandra Członka  wokalistka i instrumentalistka folkowych projektów muzycznych: Kipikasza

Dziadowski Projekt, stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2016 z projektem „Pieśni przekazane – pieśni niezapomniane” (Przekazane)

Jest uczennicą wielu Mistrzów muzyki tradycyjnej. Od kilku lat prowadzi badania terenowe na polskich wsiach, dlatego większość z pieśni, które przekazuje podczas warsztatów, pochodzi z jej zbiorów.

Warsztaty są częścią grudniowego cyklu spotkań z kolędami słowiańskimi w ramach Piątków z Kulturą Tradycyjną, prowadzonych przez  przez Chatka Tańca w Klub Pod Kolumnami.