W piątkowe wieczory organizujemy spotkania z tradycyjną kulturą muzyczną, wokalną i taneczną. Oprócz pieśni i tańców słowiańskich na spotkaniach goszczą tańce etniczne z całej Europy
Wszystkim zainteresowanym udostępniamy teksty pieśni
Spotkania z kulturą tradycyjną
Kultura ludowa, a w szczególności muzyka, pieśń taniec to niezastąpione źródło inspiracji twórczej. Efekty takiej inspiracji możemy spotkać na każdym kroku, lecz coraz trudniej dotrzeć do jej źródeł. Formułą spotkań polega na otworzeniu możliwości obcowania z kulturą ludową w jej formach tradycyjnych
Cel
Kultura ludowa organizowała i porządkowała niegdyś wszelkie aspekty życia. W XX wieku życie zmieniło się tak diametralnie, że zostało z niej bardzo niewiele. Pewne jej elementy pozostały jako inspiracja pewnych nurtów muzyki rozrywkowej. Tymczasem dawniej głównym jej zadaniem była organizacja bycia razem – de facto integracja lokalnej społeczności, wzbogacenie sieci relacji międzyludzkich w system sensów, łączący sferę pracy, odpoczynku i święta.
System ten, na podstawie pewnego układu odniesień i wzorów działania, zapewniał wszystkim członkom zbiorowości możliwość twórczej ekspresji. Nie zaznaczał się w nim podział na gwiazdę ( wielkiego artystę) i bierną publiczność, charakterystyczny dla kultury masowej XX wieku, zdominowanej przez media jednokierunkowej komunikacji. Nie było też podziału ról mistrza i ucznia (najlepsi mistrzowie, muzycy weselni, grali to, co śpiewali im weselni goście. Spośród wszystkich aktorów tej sytuacji najbardziej twórczym podmiotem była zbiorowość).
Główną ideą przyświecającą cyklowi spotkań jest odtworzenie egalitaryzmu właściwego tradycyjnej kulturze ludowej, gdzie śpiewał i tańczył każdy. Tylko dzięki niemu kultura ma szansę pełnić rzeczywiście integrującą funkcję w życiu społeczności. Drogą do tego celu są proste formy wokalne, muzyczne i taneczne i rezygnacja z dążenia do osiągnięcia scenicznych form wyrafinowania kultury spektakularnej.
Warunki
W związku z zawirowaniami historycznymi, na Dolnym Śląsku doszło do spotkania tradycji bałkańskich (reemigranci z Bośni), wschodniosłowiańskich i karpackich (Łemkowie, a ostatnio także imigranci z Ukrainy) oraz zachodniosłowiańskich (etnos polski). Jak w soczewce skupia się w tym regionie różnorodność tradycji kulturowych wschodniej, południowej i zachodniej Słowiańszczyzny. Stwarza to niepowtarzalne warunki wymiany kulturowej pomiędzy społecznościami etnicznie i językowo blisko spokrewnionymi, ale oddzielonymi różnymi doświadczeniami.
Szanse, jakie stwarza ta sytuacja są nie do przecenienia.
Z jednej strony dzięki odniesieniu do własnej kultury ludowej jesteśmy w stanie zbliżyć się do innego, jako że jakie by nie były różnice kulturowe, tradycje zawsze zbliżają się do siebie. Z drugiej – w obcowaniu z kulturą ludową innych społeczności, sami rozbudzamy zainteresowanie własnymi korzeniami, co z kolei pozwala także i drugiej stronie na odnoszenie korzyści z wymiany kulturowej.
Formuła
Co miesiąc spotykamy się z kulturą taneczną Polski,. co miesiąc pieśni i tańce , co miesiąc pieśni i tańce wschodniosłowiańskie, co miesiąc pieśni i tańce południowej Słowiańszczyzny. Czwarte spotkanie dotyczy innych, pokrewnych tradycji taneczncych (tańce dawne, włoskie, bretońskie, balfolk). Taki układ ma zapewniać równowagę pomiędzy rodzimą kulturą ludową a odświeżającym kontaktem z kulturami egzotycznymi.
Cykle Składowe
Pieśni wschodniosłowiańskie.
Wokalne jam session Zapraszamy na wokalne jam session w klimatach muzyki tradycyjnej.
Ukraińskie, białoruskie, łemkowskie…
Mamy przygotowaną listę pieśni i teksty w dużym formacie
Zachęcamy do przyjścia z własną pieśnią
Wschodniosłowiańska muzyka ludowa charakteryzuje się pięknym wielogłosem wykonywanym a capella.
I takich pieśni mamy najwięcej
Ale mile widziane będą także skocznie piosenki, które najlepiej brzmią przy akompaniamencie instrumentalnym
Zapraszamy wszystkich, którzy mają pewną dozę słuchu muzycznego (bo w wielogłosie trudniej utrzymać się razem). Każdy śpiewa jak umie – i na tym się opieramy. Ale chcemy dążyć do odnalezienia autentycznego sposobu śpiewania pieśni.
Tych, którzy umieją śpiewać w tradycyjny stylu i tych, co chcą się nauczyć. Pieśni śpiewa się głosem otwartym, tzw. białym, jest to inny sposób emisji niż w klasycznej muzyce chóralnej. I inny niż w większości regionów polskiej muzyki ludowej. Również inny niż we współczesnej muzyce rozrywkowej.
Zapraszamy chętnych do podzielenia się własną pieśnią do przesłania nam tekstu, wydrukujemy go w dużym formacie by każdy mógł śpiewa z nami.
Tańce wschodniosłowiańskie
Tańce są w parach i trójkach, głównie do melodii polek/krakowiaków. I te pary chodzą wykonują różne figury, zwykle poruszając się po kole
Tańce ukraińskie znamy od zespołów Bożyczi i Buttia z Kijowa, bialoruskie od zespołu Guda
Zapraszamy chętnych do podzielenia się swoim ulubionym tańcem z tego obszaru kulturowego
Pieśni bałkańskie
Śpiewamy pieśni południowosłowiańskie z warsztatów na Letniej Szkole Muzyki Tradycyjnej Fundacji Muzyka Kresów, zajęć Fundacji Ovo i innych źródeł
Pieśni bałkańskie cechuje specyficzna harmonia, rzadka w naszych stronach. Czasem towarzyszą im tańce korowodowe. W najstarszych pieśniach obrzędowych, gdzie pieśń i pląs łączą się w nierozerwalną całość można szukać zapomnianych źródeł wspólnoty.
Ale przede wszystkim śpiewamy, bo to piękne pieśni
Tańce bałkańskie
Tańce korowodowe to rodzaj bycia razem, który w północnej Europie został wyparty przez inne formy taneczne. Na Bałkanach zachowały się w całym bogactwie form.
Nie trzeba się troszczyć o znalezienie partnera, gdyż są to tańce w kręgu – tańczą wszyscy razem. Osoba prowadząca taniec pokazuje kroki, więc najczęściej już po kilku minutach można swobodnie tańczyć – nawet jeśli ktoś nie ma w ogóle doświadczenia tanecznego
Oczywiście nie trzeba przychodzić w parach – taka uroda korowodu
Pieśni polskie
Polskie pieśni są z reguły jednoŋłosowe, co sprawia, że bywają mało efektowne, ale w dobrym wykonaniu potrafią zapierać dech w piersiach.
Sposób emisji głosu w pieśni zwykle odzwierciedla język, w jakim powstał dany styl śpiewania, dlatego łatwiej się nauczyć śpiewać po polsku.
Śpiewać uczymy się na warsztatach z autentycznymi śpiewakami wiejskimi i staramy się przekazać zdobyte umiejętności na naszych spotkaniach
Tańce polskie
Polskie tańce ludowe i ich pochodne (mazurek, mazurka, polka, krakowiak, polska) znane są na całym świecie, w przynajmniej tej części, która podlegała silnym oddziaływaniom kultury europejskiej od XVIII do XIX w.
W Polsce ich znajomość zanika, w wyniku rozpadu monolitu kultury wiejskie i stopniowym wypieraniu ich przez nowoczesne, globalne formy taneczne.
Obecnie jednak powraca moda na taniec tradycyjny, nie w spektakularnych formach scenicznych, lecz tańczony na zabawach, dla zabawy.
Można się go uczyć na festiwalu Wszystkie Mazurki Świata oraz imprezach organizowanych przez stowarzyszenie Dom Tańca w Warszawie.
Taniec, w jedności komunikacyjnej z przyśpiewkami i jedności energetycznej z żywą improwizowaną muzykę tworzy całość ludyczną. Którą będziemy tworzyć albo odbudowywać na naszych zajęciach.
Główne formy taneczne:
Tańce wirowe: polki, mazurki, kujawiaki…
Tańce wielkopolskie: pisany, siódemka
Zabawy taneczne: Krzyżak, klapok, miotlarz
Tańce europejskie
Europejska tradycja taneczna jest bardzo bogata. Składają się na nią głównie tańce korowodowe (Bałkany, Bretania), tańce w parach oraz wiele form pośrednich. W obecnych czasach tańce ludowe przeżywają okres odrodzenia. W czy to wa ramach Domów Tańca (Węgry, Polska), czy też w ramach balów folkowych (tradycja Balfolk – gł. w Europie zachodniej). Najciekawsze formy występują na obrzeżach europejskiego obszaru kulturowego (Szwecja, Irlandia, rejon śródziemnomorski)
koordynator projektu
Tymoteusz Słowiński